Devlet
Klasik
anlamda devlet, toplamsal düzeni sağlamak için yasalar koyan, güvenlik için
silahlı örgüt kuran ve adalet için mahkemeler kuran bir örgütlenmedir. Devlet tanımı yapılabilmesi için ülke denilen
bir toprak parçası, o ülke üzerinde yaşayan halk olmalı ve egemenliğini
bağımsız şekilde kullanabilmesi gerekmektedir. Devlet ilk çağlardan itibaren
insanların bir arada yaşamasının sonucu olarak bir organizasyon ihtiyacından
doğmuştur. Giderek artan iş bölümü ile toplumsal yapılar oluşmuş ve insanların
şehir devletlerini kurmasına yol açmıştır. Daha sonra devletler giderek
büyümüştür.
Üniter Devlet
Ülke
üzerinde tek bir merkeziyetçi yapının egemen olduğu devlet biçimidir. Tek bir
yasama, tek bir yürütme ve tek bir yargı vardır. Yetkilerin merkezde toplanması
merkezi çok güçlü kılarken yerel sorunlara duyarsız ve sorunları çözmede hantal
bir yapı oluşturabilir. Bu yüzden yerinden yönetim kavramı ile merkezin bir
kısım yetkileri yerel yönetimlere devredilebilir ancak bu yetki devri asla bir
federe bir devletin yetki düzeyine ulaşamaz. Özerk yönetimlerin bulunması üniter devlet yapısına zarar vermez.
Federal Devlet
Birden
fazla federe devletin oluşturduğu bir devlet türüdür. Federal devlet yetkileri
anayasa ile belirlenir ve tüm vatandaşlara uygulanır. Federe devletlerin kendi
yasama, yargı ve kanunları olabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde federe devletler arası
kanunlar çok farklı olabilmekte, ehliyet yaşından suçlara verilecek cezalara
kadar çok farklı yasalar olabilmektedir. Kendi içinde oldukça özerk olan bu
federe devletleri dış politikada federal devlet temsil eder. Dış politikada tek
bir devlet olarak görülmektedirler. Federal devletin kendi tüzel kişiliği
vardır ve geri kalan ülkeler bu federal devleti muhatap alır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder