Termal Otel İşletmelerinde Personel Bulma, Seçme ve Personeli İşe Yerleştirme Sürecindeki Uygulamalar ve Sorunlar Üzerine Bir Araştırma: Afyonkarahisar Örneği

 

Doç. Dr. Elbeyi PELİT, Doç. Dr. Hasan Hüseyin SOYBALI, Arş.Gör. Serkan AK

 Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi/Journal of Travel and Hospitality Management 14 (3), 2017, 53-73.

     Turizm emek-yoğun bir sektör olarak insan kaynağının oldukça önemli bir rol oynadığı bir sektördür. Bu da nitelikli iş gücünü işletmeler için hayati bir öneme sahip olduğu anlamına gelmektedir. Makale ele aldığı termal otel işletmeciliğinde işe alım süreçlerindeki uygulamaları ve zorlukları ele alarak bu sorunlara çözüm önerileri geliştirmeyi amaçlamıştır.

     Makale işe alım süreçlerinin termal otelcilik için önemini anlattıktan sonra daha önceki çalışmaları sıralamıştır. Çalışma evreni olarak Afyonkarahisar’da bulunan beş yıldızlı termal oteller seçilmiştir. Örneklem olarak Afyonkarahisar’daki tüm termal beş yıldızlı oteller ile görüşülmüş olup araştırma evreninin tamamına ulaşılmıştır. Bu otellerde insan kaynakları departmanlarının tepe yöneticileri ile yüz yüze görüşme yapılmıştır. Araştırmada nitel veriler toplanmıştır. Görüşmelerde yarı yapılandırılmış formlar kullanılmıştır. İnsan kaynakları departmanı yöneticilerine demografik bilgileri, otel hakkında ve insan kaynakları departmanı hakkında sorular sorulmuştur. Daha sonra personel bulma, personel seçimi ve işe yerleştirme süreçleri hakkında sorular sorulmuştur. Son olarak ise işe alım süreçlerindeki zorluklar sorulmuştur. Makale bulgular ve sonuç bölümüyle sonlanmaktadır.

     Makalede işe alım sürecindeki zorluklardan en önemlisi işe alınacak personelin yeterli eğitimi olmaması ve yeterli eğitim almış aday bulunamaması olarak tespit edilmiştir. Turizm eğitimi almış aday bulunduğunda ise adayın iş şartlarını ve ücreti beğenmediği görülmüştür. İnsan kaynakları yöneticileri başvuran adayların görüşmeye gelirken dış görünüşlerine önem vermediklerini ve işletmeyi pek önemsemediklerini belirtmişlerdir. Lojman imkânı adayların işi kabul etmelerinde önemli bir kriter olarak görülmektedir. Personel devir hızının çok yüksek olduğu görülmüş olup bunun çalışanların işletmeye sadakat ve aidiyet duygularının düşük olması ile açıklamaktadırlar. Personel ile yöneticiler arasındaki kişisel ilişkilerin ilerlemesi sonucunda personelin işini düzgün yapmaması da tespit edilen bir başka sorundur.

     Çözüm olarak ücretlerin rakip işletmelerden daha düşük tutulmaması gerektiği ayrıca promosyon, lojman, ödüllendirme gibi uygulamaların faal olarak gerçekleştirilmesi önerilmiştir. Eğitimli personel bulma konusunda ise özellikle şehir dışında yaşayan eğitimli yönetici adaylarını işletmeye çekebilmek için yüksek ücret ve zengin olanaklar teklif edilmesi önerilmiştir. Turizm eğitimi almış ancak tecrübesiz personel adayların, işletme içinde tecrübe kazanarak bu eksiği kapatabileceği böylece işletme çalışanlarının eğitim düzeylerinin yükseltilebileceği düşünülmektedir. Yabancı dil sorunu ise kurum içi ya da dışı eğitim programları ile çözülebileceği önerilmiştir. Araştırmaya konu olan termal otellerin insan kaynakları departmanlarına gerekli yetki verilmediği görülmüştür. Ayrıca insan kaynakları departmanlarının yeterli nitelik ve nicelikten yoksun personelden oluştuğu da gözlemlenmiştir. Daha profesyonel ve sistematik bir insan kaynakları uygulamaları işletmelerin gelişimi açısından gerekli olduğu tespit edilmiştir.

     Geçmişte yapılan araştırmaların birçoğu turizm sektörünü bir bütün olarak ele almıştır. Daha önce Afyonkarahisar özelinde bir çalışma yapılmamış olması makaleyi özgün kılmaktadır. Bu makale termal otelciliğin diğer turizm alanlarından farklarını göz önüne alarak öneri getirmesi bakımından önemlidir. Nitel veri toplama ile gerçekleştirilen araştırma literatürde daha çok nicel çalışmalar olduğu göz önüne alındığında akademik alana özgün bir katkı sağlamıştır. Akademik olarak termal otelciliğin diğer turizm alanlarından farklılaşmasını araştırarak ileriki araştırmalar için veri sağlamaktadır.